当前位置: 知识扩展

高考语文:古诗词寓意顺口溜

小编:

诗词鉴赏题在高考语文卷中所占的分值越来越大。考试大纲对诗词鉴赏这部分所提出的要求是“鉴赏古诗词的形象、语言、表达技巧,并分析作品的思想内容和作者的观点态度。”考题多以主观题形式出现。
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />古诗词的形象包括人的形象以及物的形象。那么,意象又是什么呢?简而言之,诗人在客观之物上加上主观之意,便创造出一定的意象。在古诗词的创作和发展中,有些事物所包含的主观感情被逐渐固化下来,用以表现特定的场景和寓意。在高考中,有一些意象是反复出现的。笔者在此用一首小诗把高考中经常出现的意象进行总结,以助考生记忆,从而更好地解答诗词鉴赏题:
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />松梅竹菊寓高洁,
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />借月托雁寄乡思。
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />杜鹃鹧鸪啼凄凄,
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />梧桐叶落透悲意。
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />别时长亭柳依依,
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />落花流水传愁绪。
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />乌鸦燕子系兴衰,
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />草木仍在人事移。
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />1、“松梅竹菊”寓高洁:
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />松梅竹菊是品行高洁、不畏邪恶的形象化身,古人常用这四种形象表现高洁的情操。刘桢《赠从弟》有云:“岂不罹凝寒,松柏有本性。”王吉《咏竹》则言:“岁寒别有非常操,不比寻常草木同。”元稹《菊花》一诗有云:“不是花中偏爱菊,此花开尽更无花”。写梅的诗句也有很多,如“遥知不是雪,为有暗香来。”“零落成泥碾作尘,只有香如故。”2004年北京卷考察的是苏轼的《红梅》,该诗表现出了红梅不畏严寒,不与桃杏争春的高洁品格。
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />2、借“月”托“雁”寄乡思
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />皓月当空常常引起游子的思乡之情,唤起诗人的怀远之念,如:李白《静夜思》“举头望明月,低头思故乡”,杜甫《月夜忆舍弟》“露从今夜白,月是故乡明”,再如苏轼“人有悲欢离合,月有阴晴圆缺”,均表达了诗人的思乡之情。
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />雁是一种候鸟,古诗词常用大雁南飞的景象书写在外游子的思乡之情。2004年湖北高考语文卷所出的诗是王湾的《次北固山下》。诗的最后两句写道:“乡书何处达?归雁洛阳边。” 诗人漂泊流浪,到底什么时候能重返故乡,连泊舟中的诗人自己也不清楚,因此他只好寄希望于春光中北归的大雁为自己传书了。归雁这一意象写出了作者的思归之情。
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />3、“杜鹃”“鹧鸪”啼凄凄
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />杜鹃,又名子规、杜宇等,在古代神话中,蜀王杜宇(即望帝)在让位于他的臣子后隐居山林,死后灵魂化为杜鹃,又说杜鹃叫声如“不如归去”,于是古诗中的杜鹃就成为了凄凉、哀伤的象征。2004年全国卷Ⅱ诗词鉴赏题考察的是晏几道的《鹧鸪天》:
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />鹧鸪天 晏几道
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />十里楼台倚翠微,百花深处杜鹃啼。殷勤自与行人语,不似流莺取次飞。惊梦觉,弄晴时。声声只道不如归。天涯岂是无归意,争奈归期未可期。
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />题目问道:在这首词中,作者为什么要描写杜鹃的啼叫声?此问的解答就应从杜鹃的叫声入手,词中也提到了“声声只道不如归”,表达的是作者漂泊之外的思归之情。
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />古诗词中出现的“鹧鸪”这一意象也经常透出悲凉之意。比如李白的《越中览古》:“宫女如花满春殿, 只今惟有鹧鸪飞。”
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />4、“梧桐”叶落透悲意
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />古语有“一叶落而知秋”,说的便是梧桐叶落。以梧桐写悲秋,是古人常用的手法。2004年福建卷的诗词鉴赏题为朱淑真的《秋夜》,其中就写到了“梧桐”这一意象:
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />夜久无眠秋气清,烛花频剪欲三更。铺床凉满梧桐月,月在梧桐缺处明。
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />此诗中,凉床、月影和梧桐,共同营造出孤寂的意境。
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />5、别时“长亭”“柳”依依
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />在古典诗词里,杨柳常常与离情相关联,《诗经》中的《采薇》便写道:“昔我往矣,杨柳依依;今我来思,雨雪霏霏。”柔弱的杨柳摇摆不定的形体,最能传递亲友离别时依依难舍之情。此外,“柳”与“留”也谐音。长亭为古人送别之场所,因此也是送别诗中经常出现的意象。柳永的《雨霖铃》同时写到了这两种意象,分别是“寒蝉凄切,对长亭晚。”以及“今宵酒醒何处,杨柳岸晓风残月。”
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />6、落“花”流“水”传愁绪
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />“花”落让人爱怜、伤感,“水”流或喧嚣或舒缓,绵延不绝,最惹人愁绪,因此,在古诗词中常用落花流水来表达忧愁。如李煜《虞美人》:“春花秋月何时了,往事知多少”,“问君能有几多愁,恰似一江春水向东流”;又如李清照《一剪梅》:“花自飘零水自流,一种相思,两处闲愁。”
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />7、“乌鸦”“燕子”系兴衰
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />乌鸦这种鸟经常在坟头等地出现,常被视为不祥之兆,诗人常用“乌鸦”这一意象渲染出衰败的氛围。燕子则因其有眷恋旧巢的特点,成为古典诗词表现时事变迁,抒发历史兴衰感慨的寄托。出现“乌鸦”这一意象的高考题目不少,如:2006年湖北卷《丹阳送韦参军》“日晚江南望江北,寒鸦飞尽水悠悠”,2006年江苏卷《鹧鸪天》“山接水,水明霞,满林残照见归鸦”。2007年浙江卷出了一道对比鉴赏题,分别是刘禹锡的《乌衣巷》、吴激的《人月圆》和元曲《山坡羊.燕子》,三篇作品均通过“燕子”这一意象,表达了深沉的兴亡之感。
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />8、“草木”仍在人事移
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />
yle="word-wrap:break-word;font-family:Tahoma " microsoft="" yahei="" simsun="" font-size:14px="" />草木常青,人事却已悄然发生变迁。古诗词常用“草木”来表达物是人非的感慨以及对历史兴亡的感叹。如《扬州慢》“过春风十里,尽荠麦青青”。2007年湖北卷诗词鉴赏题《过华清宫》也用到了树木的意象:“玉辇升天人已尽,故宫惟有树长生。”

    相关推荐

    ɡkh发音顺口溜 高考语文古诗词常见意象总结 松梅竹菊寓高洁 b p m f发音顺口溜 高考语文诗词鉴赏:古诗词常见意象总结 2016-2017高考一轮备考语文常见古诗词意象 高考语文古诗词辨析做题思路:抓诗眼 明意境 2017高考语文古诗词复习技巧 高考语文备考:如何鉴赏古诗词的副词性“诗眼” 高考语文备考:如何鉴赏古诗词的副词性“诗眼” 2017年高考语文古诗词背诵技巧 古诗词鉴赏十“注意” 中考语文古典诗词赏 高考语文 古诗词鉴赏要善于联想 中考语文古诗词默写 2017年高考古诗词分析意境型解题技巧总结 17年高考语文一轮复习古诗词高分应考技巧 古代诗词的常见意象 中考语文古诗词分类汇总(高分宝典) 怎样解答高考古诗词试题 高考复习古诗文鉴赏——名句、意象、情感 语文版中考语文古诗词复习 古诗词中“燕子”意象拾零 2017年高考古诗词鉴赏技巧:分析句意题解题模式 2017年高考古诗词鉴赏技巧:分析意境题解题模式 高考语文古诗歌鉴赏分析意境型答题技巧 高考语文古诗词鉴赏的答题满分公式 高考古诗词类型 分类答题拿高分 中考语文古诗词练习题41 名师解析:高考古诗词鉴赏题 中考语文古诗词背诵方法 中考语文古诗词练习题39 高考语文复习:关于笔顺 中考语文古诗词练习题37 中考语文必背古诗词集锦 中考语文古诗词赏析考题分析 高考语文复习指导:古诗文 古诗词名句考辨 23、《古诗两首》中重点词语的意思 2017高考语文一轮复习:古诗词及名句汇总 高考语文古典诗词鉴赏题万能答题模版 口语交际古诗文朗诵:古诗文朗诵 小升初语文试卷:常考古诗词 2017年高考古诗词鉴赏解题思路 高考古诗词鉴赏答题技巧分析 中考语文古诗词鉴赏的题型 中考语文备考:怎样赏析古典诗词 中考语文古诗词试题《观沧海》 2017年中考语文古诗词练习题 高考语文古诗文复习指导2016 高考语文复习:门外谈诗词 中考语文古诗词赏析大全:己亥杂诗 浅析高中语文教材古诗文中的“月意象” 高考语文常见古诗词鉴赏及病句答题须知 高考语文答题技巧:病句和古诗词鉴赏攻略 2017高考语文复习:古典诗词鉴赏的答题格式 高考语文古诗词阅读可通过四个暗示解题 高中语文必背古诗词汇总大全 中考语文文言文古诗词默写精选 高考语文备考古诗歌之法重难点分析:触景生情,寓情于景 初一语文:人生寓言寓意 17年高考语文高分技巧:古诗鉴赏 中考语文古诗词习题:《使至塞上》 历年高考古诗词鉴赏试题全解析 《高考古代诗词鉴赏试题解析》教案 2017高考语文二轮复习:常考古诗词及名句默写汇总 中考语文:古诗词鉴赏迷津指点 中考语文古诗词鉴赏答题技巧 2010年中考语文复习:古诗词鉴赏 2013年苏州中考语文古诗词默写 2016-2017高考语文诗歌鉴赏注意事项 2011年中考语文专项训练:古诗词 中考语文复习:语文古诗词赏析方法 高考语文:历年高考文言、古诗体满分作文汇编 小升初语文必考古诗词练习题 中考语文:古诗词鉴赏迷津指点 中考语文古诗词赏析大全:赤壁 2017高考语文一轮复习资料:病句与古诗词鉴赏 高一语文暑假作业之古诗词欣赏 古诗别董大的诗意 2016中考语文备考古诗词鉴赏迷津指点 说说古诗文的意境_语文论文 读古诗 悟意境 2017中考备考指导:语文古诗词赏析方法 中考语文古诗词赏析大全:观沧海 中考古诗词鉴赏复习 2017高考语文一轮复习必读:古诗词鉴赏答题技巧 高考语文诗歌鉴赏专题4:注意事项 高考一轮复习:高考古诗词分析形象题型解题技巧 备战2017中考语文:古诗词赏析试题 高中语文复习指导:如何品出古诗的“意镜” 2010年中考语文古诗词压轴题精选 中考语文古诗词分类及鉴赏技巧 中考语文复习:抓关键词语背诵古诗文 高考语文古诗鉴赏答题技巧2016 2017年高考语文古诗词鉴赏大题专项练习(解析版) 2016中考语文一模古诗词赏析方法 小升初语文常考古诗词练习汇总 2017中考指导:语文古诗词赏析方法 2016届高考语文古诗文阅读训练题